۲-۷-۴- ذخیره سازی LNG و تبدیل مجدد آن به گاز
آخرین مرحله از زنجیره LNG فرایند تبدیل مجدد آن به گاز در مقصد مورد نظر می باشد. این فرایند از نظر تکنیکی و فنی بسیار ساده تر و از دیدگاه هزینه سرمایه گذاری اولیه نسبت به تاسیسات مایع سازی از هزینه بسیار کمتری برخوردار است ولی نیازمند آب فراوان می باشد. در این مرحله در تاسیسات تبدیل مجدد LNG به گاز، از طریق آب دریا و یا سوزاندن گاز در تاسیسات گرما ساز گرم شده و به گاز تبدیل می شود و بدین منظور LNG از دمای ۱۶۱- درجه سانتی گراد ، در فشاری بین ۶۰ تا ۹۸ اتمسفر تا دمای بالاتر از صفر گرم میشود. تاسیسات اصلی تبدیل مجدد LNG شامل اسکله و لنگرگاه کشتی جهت تخلیه LNG ، تانکرهای ذخیره، تاسیسات گرماساز و پمپ های توزیع گاز تبدیلی و انتقال آنها به خطوط لوله (برای رسیدن به مصرف کننده) میباشد . مهمترین بخش این مرحله، ذخیرهسازی گاز میباشد. مخازن ذخیره سازی باید از ظرفیت کافی برخوردار باشند تا در هنگام وجود مازاد LNG دریافتی و نیز در صورت دیرکرد محموله از طریق کشتی، ذخیره کافی برای تحویل به مشتریان را داشته باشند. برخی از ترمینالهای دریافت LNG به دلایل استراتژیک یا با توجه به تغییرات مصرف در فصول مختلف، دارای ظرفیتهای بیشتری می باشند از جمله ترمینال Sodegaura در توکیو که دارای ظرفیت ذخیره سازی در حدود ۶۶/۲ میلیون متر مکعب ( معادل ۲۰ محموله LNG)است.
۲-۷-۴-۱- خصوصیات ترمینال های تبدیل LNG
جهت انتخاب و احداث ترمینال های تبدیل مجدد گاز LNG فاکتورهای مهمی وجود دارد که عبارتند از :
امکان دسترسی به دریا و آب های آزاد
شرایط لازم و ایمن جهت پهلو گرفتن کشتی
مجاورت با شبکه توزیع و نواحی عمده مصرف
فاصله مناسب از مناطق مسکونی و هرگونه فعالیتهای انسانی
رعایت مسائل زیست محیطی
داشتن معیار های لازم برای حفظ ایمنی
حفظ ایمنی تانکرهای ذخیره ساز LNG
تانکرهای ذخیرهسازی LNG سهم عمده هزینه ترمینالهای ساحلی جدیدالاحداث را به خود اختصاص میدهند. اندازه این تانکرها از ۹۸۰۰۰-۴۰۰۰۰ متر مکعب در ۱۰ سال پیش به ۱۸۰۰۰۰ متر مکعب در سالهای اخیر افزایش یافته است. در تصویر (۲-۴) مراحل کامل زنجیره LNG از «مبدا تولید» به «مقصد مصرف» که تاسیسات مجدد تبدیل LNG میباشد قابل مشاهده است.
تصویر (۲-۴) مراحل کامل زنجیره تولید LNG
منبع: www.Wood Mackenzie.com (2005)
۲-۸-هزینه احداث تاسیسات LNG
احداث زنجیره LNG بسیار سرمایه بر بوده و نیازمند سرمایه گذاری های داخلی و خارجی است. برآورد کل هزینه های احداث تاسیسات تولید یک واحد LNG، کاری دشوار و نیازمند محاسبات دقیق و برآورد کامل تمامی بخش ها با توجه به شرایط پیش رو می باشد .
امکان سنجی اقتصادی احداث یک زنجیره تولید LNG تحت تاثیر عواملی چون هزینه تولید گاز(بخشبالادستی) ، هزینه تاسیسات مایع سازی، محل احداث آن، نزدیکی به مراکز صنعتی، تامین امکانات و قطعات و نیز تکنولوژی مورد استفاده ، هزینه های حمل و نقل، تولید یا خرید کشتی حمل کننده و هزینه احداث تاسیسات تبدیل مجدد گاز در مقصد است، که در مجموع برآورد دقیق آن را امکان پذیر نمیسازد و در مناطق مختلف دنیا و با توجه به در نظر گرفتن تمامی شرایط جغرافیایی ، اقتصادی، سیاسی و …متغیر می باشند ولی بهطور کلی می توان گفت که از چهار جزء اصلی زنجیره LNG هر کدام به چه میزان از هزینه ها را به خود اختصاص می دهند .
۱- تولید گاز : از محل تولید گاز تا تاسیسات مایع سازی LNG که شامل فرآوری گاز و لوله کشی مربوط به آن است که حدود ۱۵ تا۲۰ درصد درصد هزینه ها را به خود اختصاص می دهد .
۲ - تاسیسات مایع سازی : این بخش که شامل فرایند مایع سازی ، بازیافت میعانات گازی ، بارگیری و ذخیره سازی LNG می باشد ۳۰ تا ۴۵ درصد هزینه ها را به خود اختصاص میدهد و می توان گفت پرهزینهترین بخش این زنجیره است. در حال حاضر برای ساخت تاسیسات مایع سازی با ظرفیت ۱۰ میلیون تن در سال هزینهای در حدود ۷ میلیارد دلار خواهد داشت که این تخمین براساس پروژهای با ظرفیت تولید ۱۰ میلیون متر مکعب LNG در سال میباشد که در Vladivostok روسیه توسط شرکت Gazprom در سال ۲۰۱۶ به بهره برداری خواهد رسید.
۳ - حمل و نقل : حمل توسط کشتی های مخصوص حمل LNG 10 تا ۳۰ درصد هزینه این زنجیره را تشکیل می دهند. علاوه بر هزینه ساخت یا تولید کشتی، هزینه انتقال LNG به ازای هر میلیون بی تی یو، در مسافتهای مختلف متفاوت است.جدول(۲-۳) هزینههای انتقال مربوط به یک کشتی مترمکعبی۱۵۰۰۰۰ را نشان می دهد. در حال حاضر هزینه ساخت یک کشتی حمل LNG با ظرفیت ۱۵۰۰۰۰ متر مکعب برابر با ۱۷۵ میلیون دلار می باشد . (نگاهی به صنعت ال ان جی،غلامعلی رحیمی،۵۶)
جدول (۲-۳) هزینه های انتقال LNGبا کشتی
های مایع سازی گاز مایع طبیعی و مباحث مطرح شده در خصوص ورود ایران به بازار …