استراتژی های عمومی رقابت | |||
مزیت رقابتی | |||
قیمت پایین | محصول متفاوت | ||
گستره فعالیت | کل بازار | ۲-رهبری قیمت | ۱ -تمایز |
بخشی از بازار | ۴-تمرکز بر قیمت | ۳-تمرکز بر تمایز |
تا اینجا استراتژی عمومی بنگاه و ساختار صنعت مورد بررسی قرار گرفت، ولی برای سودآوری و بررسی استراتژی های خاص در موقعیت های خاص به تحقیقات جدیدی نیاز است که در چارچوب و ظرفیت تحقیق حاضر نمی باشد.
خلاصه ای از تحقیقات گذشته:
مطالعات متعددی در زمینهی فروش و صادرات صنایع غذایی صورت گرفته، از جمله آتوکورالا و سن (۲۰۰۰)، الگوها و عوامل تعیین کنندهی صادرات مواد فرآوری شده غذایی از کشورهای در حال توسعه را بررسی کرده و نشان دادند که باز بودن نظام سیاسی یک کشور، اثر مثبت معنیداری بر نرخ رشد صادرات غذایی تبدیلی دارد. نتایج به دست آمده از مطالعهی جفی و هنسن (۲۰۰۴)، نشان داده است که در کشورهای در حال توسعه، استانداردهیا کیفیت و امنیت غذایی میتواند به عنوان موانعی برای صادرات کالاهای غذایی و کشاورزی عمل نماید. دلیل این امر بیشتر مربوط به فقدان ظرفیتهای تکنیکی و اداری در بیشتر این کشورهاست. لذا پرسش کلیدی در که در مقابل کشورهای در حال توسعه وجود دارد این است که چگونه خود را تقویت کرده و بر ضعفهای خود غلبه نمایند تا بتوانند در بازار جهانی رقابت نمایند.
غضنفری (۱۳۷۷)، ساختار فعلی شرکتهای تولید کنندهی مواد غذایی را با شیوهی علمی و بهینهی آن مقایسه نموده است. به باور او چنانچه صنایع غذایی قصد سرمایهگذاری داشته باشند باید دادههای جامعی در زمینهی بازار و ایدهای که مدنظر آنان است، جمع آوری و در زمینهی عرضه و تقاضای کالا و مواد موردنیاز و همچنین فرایند مورد لزوم، مطالعه کامل انجام دهند. اساسیترین راه رسیدن به موفقیت این شرکتها، ایجاد یک سیستم پویا و زنده در واحد است. به این معنی که در سیستم موجود باید بازنگری صورت گیرد که امروزه در دنیا به مدیریت مهندسی مجدد معروف است و در حقیقت مهمترین منافع ناشی از آن دستیابی به پیشرفت و تغییر مداوم بوده و منبعی برای حفظ مزیت نسبی آشکار استفاده شده و اقلام مزیتدار صادراتی در صنایع غذایی را شناسایی نموده است. نتایج مطالعه نشان میدهد که سرمایهگذاری مناسب در این گونه صنایع که مزیت نسبی صادراتی و امکان اشتغالزایی بیشتر دارد، میتواند در جهت رویارویی با نگرانی و چالش اساسی اقتصاد کشور در زمینهی معضلبیکاری بسیار کارآمد باشد. خلیلیان و فرهادی (۱۳۸۱)، در مطالعهای به بررسی عاملهای کارآمد بر صادرات بخش کشاورزی ایران پرداختند. نتایج تجربی پژوهش نشان داد که تولید ناخالص داخلی قیمتهای نسبی صادرات و مصرف داخلی بر عرضه صادرات کشاورزی تأثیر معنیداری دارند.
براین اساس در این مطالعه عاملهای کارآمد بر عرضهی صادرات فرآوردههای صنایع غذایی مورد بررسی قرار گرفت. عاملهای در نظر گرفته شده در این مطالعه شامل نرخ ارز واقعی، تولید ناخالص ملی و شاخص قیمت کالاهای صادراتی میباشد. افزون بر این، شاخص قیمت مواد خوراکی به عنوان شاخصی از قیمت تولید داخلی این صنایع در نظر گرفته شده است. از آنجایی که سرمایهگذاری در صنایع غذایی میتواند اثر مثبتی بر افزایش میزان صادرات این فرآوردهها داشته باشد، این متغیر نیز در مدل وارد شده تا اثر آن بر میزان صادرات تعیین گردد. متغیر مجازی جنگ نیز به منظور بررسی اثر جنگ بر صادرات این صنایع در مدل لحاظ شده است. آمار و دادههای مورد استفادهی این پژوهش، شامل دادههای سری زمانی به دورهی زمانی ۸۳-۱۳۶۰ است که از سالنامههای آماری و نشریههای بانک مرکزی به دست آمده است.
در تمام موارد ملاحظه میشود که اصول مرسوم بازاریابی در این شرکتها کاملاً رعایت نشده و دانش عمیقی در این زمینه که آنها چگونه با مشتریان خود ارتباط برقرار میکنند، چگونه در خصوص رقبا تحقیق میکنند و بالاخره اینکه چگونه آمیخته بازاریابی خود را توسعه میدهند، وجود ندارد. شواهد فراوانی وجود دارد که نشان میدهد موفقیت و ادامه حیات کسب و کارهای کوچک و متوسط وابسته به میزان اثربخشی فعالیتهای بازاریابی آنها است و بسیاری از محققان ضعف بازاریابی را عامل کلیدی شکست کسب و کارهای کوچک و متوسط می دانند. از این رو با توجه به تحقیقات گذشته مشخص میشود که فرایندهای بازاریابی موجود در نظریههای مرسوم بازاریابی، برای بنگاههای کوچک و متوسط مناسب نیست.
کارسون (۲۰۰۰)، دو عامل تأثیرگذار بر بازاریابی در شرکتهای کوچک را تکامل تجارب بازاریابی (رابطه بین چرخه عمر کسب و کار و سطح بازاریابی) و میزان کنترل و نفوذ مدیر/ مالک بر فعالیتهای بازاریابی میداند. در تأیید این مطلب اکثر محققان موافقند که مدیران کسب و کارهیا کوچک و بازاریابی ر ابه شیوهای ساده، عمل گرایانه و شهودی انجام میدهند. بنابراین به کارگیری نوع خاصی از شیوههای بازاریابی و فروش وابستگی شدیدی به شخصیت و سبکهای مدیریتی مدیر/ مالک آن دارد. در واقع بنیانگذار بنگاه با وجود محدودیتها (یا فقدان) تواناییهای بازاریابیاش، فقط متخصص بازاریابی محسوب میشود. از این منظر گرایشات نوآورانه هسته اصلی فعالیتهای بازاریابی در بنگاههای کوچک و متوسط و امری ضروری برای موفقیت آنها به شمار میرود.
از نظر استاکس (۲۰۰۰)، بازاریابی کارآفرینانه در فلسفه خود بیشتر دارای گرایش نوآورانه است تا مشتری مداری و راهبردهای بازاریابی کارآفرینانه براساس ترجیحات مشتریان هدف تنظیم میشوند. جدول۱-۱، به طور خلاصه مطالعات پیشین در گستره بازاریابی کسب و کارهای کوچک و متوسط را نشان میدهد.
روش تحقیق
مقدمه
هر پژوهشی باید به روش علمی و بر اساس شیوه های مناسب، مطالعه ، جمع آوری اطلاعات ، تحلیل و نتیجه گیری را به پایان برساند( نادری و نراقی ،۱۳۷۵،۷۲). یا به عبارت دیگر می توان این طور بیان کرد که هدف تمام علوم، شناخت و درک دنیای پیرامون ما است. به منظور آگاهی از مسایل و مشکلات دنیای اجتماعی، روش های علمی، تغییرات قابل ملاحظهای پیدا کردهاند.این روندها و حرکتها سبب شده است که برای بررسی رشتههای مختلف بشری، از روش علمی استفاده شود. (ایران نژاد پاریزی، ۱۳۷۹).
در این فصل بنا به ضرورت، به توضیح و تبیین چگونگی انجام تحقیق اشاره می شود. بدین منظور ابتدا روش تحقیق و جامعه آماری و سپس روش نمونه گیری ، ابزارهای گردآوری و سپس روش نمونه گیری ، ابزارهای گردآوری اطلاعات ، روایی، اعتبار آنها و روش های تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
روش و نوع تحقیق
تحقیق را می توان تلاشی منظم و سازمان یافته برای بررسی مسئله خاص که به یک راحل نیاز دارد توصیف کرد و شامل گام هایی است که طراحی و پیگیری می شوند تا پاسخ هایی برای مسئله مورد علاقه ما بدست آید( سکاران ۱۳۸۰،۶). به عبارت دیگر تحقیق را می توان کوشش هایی سازمان یافته تلقی کرد که محقق را در روشن سازی حقیقت یک موضوع یاری می کند(خاکی،۱۳۷۹،۲۵ ).
روش تحقیق مجموعه ای از قواعد ، ابزار و راه های معتبر ( قابل اطمینان) و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها ، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است ( خاکی،۱۳۷۹،۲۰۱). تحقیق توصیفی آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط و روابط موجود ، عقاید متداول ، فرایند های جاری آثار مشود با روندهایی در حال گسترش توجه دارد. توجه آن در درجه اول به زمان حال است . هر چند غالباً رویدادها و آثار گذشته را نیز که با شرایط موجود مربوط می شودند، مورد بررسی قرار می دهد( خاکی ،۱۳۷۸،۲۱۰).